Poprzedni artykuł
Wigilijna wieczerza u naszych sąsiadów
odsłon: 1 188
Dzisiaj, 6 stycznia, gdy kościół rzymskokatolicki obchodzi święto Trzech Króli, nasi sąsiedzi, przyjaciele i znajomi Łemkowie, wieczorem zasiądą do wieczerzy wigilijnej. Boże Narodzenie obchodzone jest bowiem przez wiernych Kościołów wschodnich, w tym grekokatolików, 7 stycznia, zgodnie z kalendarzem juliańskim.
Wieczerza wilijna rozpoczyna się od podzielenia prosforą – przaśnym chlebem z miodem i złożenia sobie życzeń. Wśród wigilijnych dań znajduje się między innymi kutia,ryby, barszcz, kompot z suszonych owoców i potrawy z grzybami. I oczywiście pierogi z suszonymi śliwkami. To potrawa wyśmienita, nigdzie poza południem Polski nie serwowana.
Ciasto jak na tradycyjne pierogi. Śliwki suszone, najlepiej podwędzane polskie węgierki, zalewamy ciepłą wodą i odstawiamy na kilkanaście minut, a następnie odcedzamy i wkładamy po jednym do pieroga. Pierogi gotujemy we wrzącej wodzie i podajemy polane stopionym masłem z dodatkiem miodu i cukru waniliowego. Pierogi smakują równie wybornie odgrzewane na patelni z dodatkiem masła.
Późnym wieczorem w cerkwiach odbywa się Powieczeria Wełyke (Wielkie Powieczeria). W cerkwiach nie ustawia się szopek, ale ikonę narodzin Jezusa. Przez cały świąteczny czas, który trwa do 12 lutego, wierni Kościołów wschodnich witają się słowami „Chrystos sia rażdajet” („Bóg się rodzi”), na które odpowiadają „Sławimo Joho” („Chwalmy Go”).
Pozwolę sobie na sprostowanie kilku drobnych omyłek – prosfora nigdy nie jest jedzona razem z miodem, zawsze solo – to odpowienik opłatka. Z miodem w niektórcyh wsiach, jako jedną z potraw, podaje się kawałki jabłek. Kutia jest z kolei dość rzadkim daniem na zachodniej i środkowej Łemkowynie. Jeżeli chodzi o piergi z suszoną śliwką, to zdecydowanie tak, ale bez masła – wigilijne potrawy muszą być postne 🙂